GÖKTÜRK KAĞANLIĞI VE BUMİN KAĞAN

Göktürk destanı nedir?  Ötüken türkler için neden kutsaldır?  Göktürk devleti nasıl yıkıldı?    Ötüken nedir?  Göktürk devleti kaç yıl hüküm...

Göktürk destanı nedir? Ötüken türkler için neden kutsaldır? Göktürk devleti nasıl yıkıldı?  Ötüken nedir? Göktürk devleti kaç yıl hüküm sürdü? Göktürk kağanlığını kim kurdu? Göktürk kağanları kimlerdir? Bumin kağan kimdir?

GÖKTÜRK KAĞANLIĞI

KURULUŞU :552

YIKILIŞI        :744

KURUCUSU  : BUMİN KAĞAN

KAPSADIĞI ALAN :18.000.000 KM

GÖKTÜRK KAĞANLIĞI VE BUMİN KAĞAN

. 

Göktürk Devleti'nin kurucusu Bumin Kağan'dır

Göktürk Devleti hangi boya mensuptur noktasında 

BUMİN HAN

ise Hunların soyundan olan Göktürk Devleti
"Aşina"adı ile anılan boya mensuptur. Devletin başkenti Ötüken olmakla birlikte Doğusunda Çin, batısında ise Sasani devletleri bulunmaktadır. Doğuda Avar devleti sonucunda doğan Göktürk Devleti Batıda ise Eftalit devletleri ile yapılan savaşların sonucu olarak doğmuştur. Göktürk Devlet'i Asya hun devletinin yıkılmasının ardından Avar Devleti'ne bağlı olarak yaşamıştır.Bumin Kağan öncülüğünde ayaklanma sonucu Ötüken'de 1. Göktürk devleti kuruldu.Dağınık halde yaşayan Türk boylarını bir bayrak altında topladı ve Asya Hun Devleti'nden sonra 2. Büyük devlet kurulmuş oldu.O dönem ülkeyi Doğu ve Batı olarak 2'ye ayıran Bumin Kağan, Batı yönetimin idaresini Yabgu unvanına sahip olan kardeşi İstemi Kağan'a verdi.Batı kısmının yönetimini ise amcası İstemi Yabgu'ya bıraktı.Bumin Kağan'ın vefatından sonra yerine oğlu Kolo geçti. Oğlunun ölümünden sonra ise Devletin başında Mukan yer almaktaydı.Mukan Kağan dönemi Göktürk Devleti'nin en güçlü olduğu dönem olarak bilinmektedir.Aynı zamanda Göktürk Devleti'nin en önemli özelliklerinden biri de: İstemi Yabgu' Sasaniler İpek yoluna geçince Bizans ile iş birliği yaparak Sasanileri yenilgiye uğratıp devletin sınırlarını Büyük Okyanus'tan Volga Nehri' ne kadar genişletmesidir.

GÖKTÜRK DESTANI NEDİR?

BUMİN HAN

Göktürklere ait destan dendiğinde akla gelen Ergenekon destanında, Türklerin yeniden doğuşu anlatılmaktadır. İkinci Göktürk destanı ise Bozkurt Destanı olarak tarihe geçmiştir. Bu destanın konusu da tek başına kalan bir çocuğun bozkurt tarafından yetiştirilmesi ve büyük bir devletin kurulmasını içeriyor. Aynı zamanda Çin kayıtlarında Bozkurt Destanına yazılı şekli ile bulunmaktadır.

GÖKTÜRK DEVLETİ KAÇ YIL HÜKÜM SÜRDÜ?

Türklerin bozkır göçebe uygarlığından yerleşik tarım uygarlığına geçiş dönemi olan Göktürkler dönemi 552-745 yılları arasında Orta Asya'da varlığını sürdüren bir devlettir. Orta Asya'da yapılan kazı ve araştırmalarda bir takım eserler bulunmuştur. GökTürkçe yazılı bu eserler taş, para, ağaç üzerine yazılmış metinlerden oluşmaktadır. Taş ve para üzerine yazılı eserler ise günümüze kadar gelmiştir.

GÖKTÜRK DEVLETİ NASIL YIKILDI?

Büyük Hun İmparatorluğu'nda olduğu gibi Göktürk Devleti'nde de Türk boylarının Çinlilerin oyunları ve kışkırtmaları ile devlet yönetimine başkaldırmaları sonucu isyanlar ve iç ayaklanmalar çıkmıştır. Bu nedenden ötürü Göktürk Devleti, Batı ve Doğu Göktürk devleti olarak 2'ye ayrıldı.Bu kez de Çinliler, Doğu Göktürk Devleti ve Batı Göktürk Devleti'ni birbirleri arasında kışkırtma ve tahriklere yol açmıştır. Yaşanan bu kışkırtmalardan dolayı Doğu Göktürk Devleti ve Batı Göktürk Devleti birbirine karşı savaş açmış, sonrasında ise Çinliler savaşmaktan dolayı gücünü yitiren bu iki devletin bu halini fırsat bilmiş ve yıkmışlardır. Göktürk Devleti'nin yıkılmasının ardından ise Göktürkler Kutluk Devleti'ni kurmuşlardır.

ÖTÜKEN NEDİR? ÖTÜKEN TÜRKLER İÇİN NEDEN KUTSALDIR?

BUMİN HAN

Ötüken Türk, Moğol ve Orta Asya tarihlerinde kutsal başkenttir. Ötügen olarak da söylenir. Çince kaynaklarda U-te-kien şeklinde geçtiği ve Çin kaynaklarında dağ ismi olarak geçen Tu-kin, Yü-tü-kiün ile ilişkili olabileceği belirtilmektedir. Ötügen (Ötüken) Türklerin yeryüzünde ilk var olduğu ve oradan Dünya’ya dağıldığı yerin adı olarak da kabul edilmektedir.Orhun Nehri kaynaklarını bu bölgeden alır ve Göktürk Devleti’nin de başkenti yine bu yörede kurulmuştur. İnanca göre bütün büyük devletlerin başkenti burada kurulmalı idi. Gerçekten de pek çok Türk ve Moğol Devleti biraz genişledikten sonra başkentlerini bu bölgeye taşımışlardır. Ötüken dağının Nama (Namı veya Namu)adında bir koruyucu ruhu vardı.Ötüken eski Türklerin (Göktürk vb.) geleneksel inancı Tengricilikte Toprak Ana'ya verilen isimlerden biridir. Moğollarda Etugen, Itügen ya da Odigan gibi şekillerine de rastlanır. Ötüken-Kültü, Tengri-Kültü ile birlikte özellikle Göktürk Kağanlığı sırasında büyük önem kazanmıştır.Köktürkler, Uygurlar ve Kırgızların merkezleri, uzun süre, kutsal kabul edilen, Ötüken ormanı olmuştur. Ötüken Ormanı'nın merkez olmasını ve buraya adeta kutsallığın verilmesi, Orhun Yazıtlarında da göze çarpmaktadır. Ötüken ormanı, adeta; dışarıdaki kötülüklere karşı, sığınılacak güvenli bir ev olarak tasvir edilir.Eski inanca göre, Toprak Ana'nın keyfi ağaçların durumundan belli olur. Eğer ağaçlar sağlıklı ve güçlü yetişiyor ve bol meyve veriyorlarsa, Toprak Ana'nın insanlardan memnun olduğuna inanılır. Toprak Ana'ya edilen bir dua, güçlü ve büyük bir ağaca doğru yöneltilir.

GÖK TÜRK KAGANLARI?

Bumin Kağan (546-552)

Kolo (Kara) Dönemi (552-55)

Mukan Dönemi (555-572)

Tapo Dönemi (572-581)

İşbara Dönemi (581-582)

İşbara Dönemi (582-587 Doğu Göktürk Devleti)

Yehu Dönemi (587-589)

Tülan Dönemi (589-600)

Kimin Dönemi (600-609)

Şipi Dönemi (609-619)

Çulo Dönemi (621-630)

Kie Li Dönemi (621-630)

Tardu Dönemi (583-603) - Batı Göktürk Devleti

Çulo Dönemi (603-611)

Şikoei Dönemi (611-618)

Tong Yabgu Dönemi (618-628)

Se Yabgu Dönemi (628-630)

Hsili Dönemi (630-633)

Işbara Dönemi (634-639)

Jubi Dönemi (645-650)

Holu Dönemi (651-657)